مولفه های دستیابی به آرامش معنوی در صحیفه سجادیه

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته کارشناسی ارشد علوم، قرآن و حدیث دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)

2 دانشیار علوم، قرآن و حدیث دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)

چکیده

احساس آرامش در زندگی آدمی یکی از نیازهای اولیه است که انسان در پرتو آن به رشد و کمال مطلوب می‌رسد. انواع گوناگون آن اعم از آرامش طبیعی، روانی و اعتقادی و... نقش به‌سزایی در حیات فردی و اجتماعی ما ایفا می‌کنند. در این میان، آرامش معنوی که والاترین سطح آن نیز محسوب می‌شود، جز با نگرشی معنوی به هستی و عملکردی معناگرایانه در وقایع و حوادث زندگی قابل دست‌یابی نخواهد بود. از این‌رو در زیست مؤمنانه، شاه‌ راه رسیدن به آرامش واقعی، چیزی جز انس با منابع اصیل آن یعنی قرآن کریم و سنت معصومین (ع) به‌ویژه، گنجینه‌های ادعیه و عرفان ایشان نیست. امام سجاد (ع) در راز و نیازهای عارفانه و عاشقانه خویش با محبوب ازلی و ابدی، برای سالکان و مشتاقان این طریق، مولفه‌های آرامش معنوی را ترسیم و راه‌های دست‌یابی به این گوهر کمیاب و گران‌ بها را شناسانده‌اند. مؤلفه‌ها و عواملی که برخی بینشی است و نگرش انسان مادی را به هستی و فلسفه زندگی تغییر می‌دهد و مؤلفه‌های دیگری که منشی است و رفتار او را مؤمنانه و انسانی می‌سازد. مقاله پیش‌رو  به روش توصیفی و تحلیلی، با رجوع به این کتاب ارزشمند و استناد به آیات قرآن کریم، روایات و  در حد امکان، منابع میان‌رشته‌ای، عوامل بینشی و منشی دست‌یابی به آرامش معنوی را تبیین و تحلیل می‌کند.

کلیدواژه‌ها


The components of achieving spiritual peace in Sahife Sajjadiyeh

Seyyed Mohammad Hasan Babaei[1] ,Dawood memari[2]

 

Abstract

Having peace in human life is one of the basic needs in the book of Sajjadiyeh that can be used to achieve growth and perfection. Its various types, including natural, psychological and religious peace, etc., play significant roles in our personal and social life. In the meantime, spiritual peace, which is considered to be its highest level, can only be achieved with a spiritual attitude towards existence and a meaningful performance in the events of life. Therefore, in a religious life, the highway to real peace is nothing but human beings with its original sources, i.e. the Holy Qur'an, the Sunnah of the Innocents (AS), especially the treasures of their supplications and mysticism. Imam Sajjad (a.s.) in the secret of his mystical needs and love with his eternal and eternal beloved, has drawn the components of spiritual peace to the seekers and those who are interested in this path and has introduced the ways to achieve this rare and precious gem. Some of the components are vision and changes and corrects the material man's attitude towards existence and philosophy of life, and another component is a secretary and makes his behavior faithful and humane. The upcoming article is descriptive and analytical. By referring to this valuable book, it explains and analyzes the insightful and secretive factors of achieving spiritual peace.

Keywords: Sahifah Sajjadiyeh, spiritual peace, visionary factors, clerical factors.

 

[1]- Master's degree in Quran and Hadith Sciences, Imam Khomeini International University, hasanbabaei@gmail.com

[2]- Associate Professor of Imam Khomeini International University, memari@ISR.ikiu.ac.ir

  • فهرست منابع

    • قرآن کریم.
    • ابن‌منظور، محمد‌بن‌مکرم. (1414). لسان العرب. چاپ سوم. بیروت: دار صادر.
    • الهی‌قمشه‌ای، مهدی. (1387). ترجمه صحیفه سجادیه. تهران: انتشارات اسلام.
    • انصاریان، حسین (1389). ترجمه صحیفه سجادیه. ترجمه حسین انصاریان. چاپ دوم. قم: آیین دانش.
    • انوری، حسن. (1382). فرهنگ بزرگ سخن. چاپ اول. تهران: انتشارات سخن.
    • بیستونی، محمد. (1384). شادی و آرامش از دیدگاه قرآن و نهج البلاغه. چاپ اول. تهران: بیان جوان.
    • جزایری، سیدمحمدعلی. (1382). دروس اخلاق الاسلامی. قم: مرکز مدیریت حوزه علمیه قم.
    • جوادی‌آملی، عبدالله. (1378). تسنیم (تفسیر قرآن کریم). قم: انتشارات اسراء.
    • جوهری، اسماعیل‌بن‌حماد. (1410ق).الصحاح، تاج اللغه و صحاح العربیه. چاپ اول. بیروت: دارالعلم للملایین.
    • دهخدا، علی‌اکبر. (1365). لغتنامه. تهران: مؤسسه انتشارات لغت‌نامه دهخدا.
    • راغب اصفهانی، حسین‌بن‌محمد. (1412ق). المفردات فی غریب القرآن. تحقیق: صفوان عدنان داوودی. بیروت: دارالشامیه.
    • راغب اصفهانی، حسین‌بن‌محمد. (1416ق). مفردات الفاظ القرآن. دمشق: دار القلم.
    • سعدی، ابوجیب. (1408ق). القاموس الفقهی لغه و اصطلاحا. چاپ دوم. سوریه: دار الفکر.
    • شیروانی، علی. (1376). سرشت انسان. قم: نشر معارف.
    • صادقیان، احمد. (1386). قرآن و بهداشت روان، چاپ اول. بی‌جا: پژوهش‌های تفسیر و علوم قرآن.
    • صدرالمتألهین، محمدابراهیم. (بی‌تا). الحاشیه علی الهیات الشفاء. چاپ اول. قم: بیدار.
    • طیب، مهدی. (1389). مدیریت اسلامی. تهران: انتشارات سفینه.
    • عاملی، حسن. (1370). تفصیل وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه. بیروت:دار احیاء التراث العربی.
    • فردوسی، سیما، قاسم‌زاده، فاطمه. (1390). بهداشت روانی. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
    • قرشی، سیدعلی‌اکبر. (1371). قاموس قرآن. چاپ ششم. تهران: دار‌الکتب‌الاسلامیه.
    • کاشانی، رحمت. (1391). ترجمه صحیفه سجادیه. تهران: انتشارات پیام عدالت.
    • کلینی، محمدبن‌یعقوب. (1407). الکافی. تهران: دار‌الکتب‌الاسلامیه.
    • محمدی ری‌شهری، محمد. (1386). میزان الحکمه. قم: دارالحدیث.
    • مفتی، جعفرحسین. (1379ه ق) شرح صحیفه سجادیه. هند: کتاب‌خانه بمبئی و میرزا علی.
    • مکارم‌شیرازی، ناصر و دیگران. (1376-1374). تفسیر نمونه. تهران: دار‌الکتب‌الاسلامیه.
    • ممدوحی‌کرمانشاهی، حسن. (1396ش). شهود و شناخت: ترجمه و شرح صحیفه سجادیه. چاپ دوم. قم: بوستان.
    • مهدوی‌کنی، محمدرضا. (1385). اخلاق عملی. قم: مسجد مقدس جمکران.
    • نراقی، احمد. (1378). معراج السعاده. قم: انتشارات هجرت.
    • نیازی، محمدرضا. (1397). آداب دعا در اسلام. تهران: انتشارات صدرا.
    • ویس‌کرمی، مهرداد، مؤدّب، سیدرضا. ( 1389). «‌مقاله بررسی تطبیقی آرامش روانی در روان‌شناسی با اطمینان قلبی در قرآن کریم‌». مطالعات تفسیری. سال اول، شماره 4، صص 163-186