شناسایی و تبیین سیر تربیتی دعا از منظر آموزه های امام سجاد (ع)

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته دکترای فلسفه تعلیم و تربیت دانشگاه اصفهان

2 گروه آموزش معارف اسلامی، دانشگاه فرهنگیان، صندوق پستی -888 56441 تهران، ایران

10.22084/dua.2024.29724.1097

چکیده

صحیفۀ سجادیه سرشار از دعاهای تربیتی امام سجاد (ع) بود، اما نیاز به استخراج سیر تربیتی صحیح دعا کردن در جهت بهره مندی از بخشش و اجابت الهی است. هدف پژوهش حاضر شناسایی و تبیین سیر تربیتی دعا با استفاده از فرازهای صحیفۀ سجادیه است. این پژوهش کیفی با به کارگیری روش تحلیل مضمون انجام شده و داده ها از طریق نرم افزار MAXQDA دسته بندی و سازمان دهی شده است. نتایج پژوهش حاضر دارای سیر تربیتی سه مرحله ای برای دعا بود که به ترتیب شامل حقیقت یابی، عرضه درخواست، بخشش و اجابت است. مرحله حقیقت یابی در دو بخش بصیرت یابی حقیقت عطاکننده (توانایی خدا، مهربانی و رحمت الهی، دانایی خدا، بی نیازی خدا) و هویت شناسی دعاکننده(حقارت انسان، بی پناهی انسان، نیازمندی انسان، فقر انسان) بررسی شده است. مرحله عرضه موثر درخواست در دو بخش درخواست شخصی اثربخش (توجه به نوع و حالت صحیح درخواست فرد) و درخواست جمعی اثربخش (درخواست خیرخواهی و اصلاح دیگران، عرضه نکردن درخواست خود به دیگران، درخواست عزت خود در برابر دیگران، درخواست مشترک برای خود و دیگران) تبیین شده است و مرحله بخشش و اجابت، در دو بخش بخشش و عطای الهی(فراگیری و گستردگی بخشش و احسان الهی، عظمت و بزرگی عطای و بخشش الهی، سهولت بخشش الهی، عطا و احسان فضل گونه الهی، عطا و بخشش بدون چشم داشت الهی، عطای مصلحت آمیز الهی) و اجابت الهی (سهولت اجابت در دایره وسیع الهی، ضمانت الهی در اجابت خواسته ها) عنوان گردیده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات



مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 28 آذر 1403
  • تاریخ دریافت: 29 شهریور 1403
  • تاریخ بازنگری: 13 آذر 1403
  • تاریخ پذیرش: 28 مهر 1403
  • تاریخ انتشار: 28 آذر 1403