نقد و بررسی ترجمه های صحیفه سجادیه بر اساس تقابل های معنایی (بررسی موردی: آیتی، فیض الاسلام، انصاریان و رحمت کاشانی)

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 استاد زبان و ادبیات عرب، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه بوعلی سینا - همدان

2 دانش آموخته دکتری دانشگاه بوعلی سینا-همدان

چکیده

تقابل­های معنایی جزء مهم‌ترین ارکان علم معناشناسی هستند و شناخت مقابل­های هر واژه در روشن شدن معنای دقیق آن بسیار مؤثر است. این تقابل­ها با انواع خاص خود، می­تواند مترجمان را به معنای دقیق واژگان متن رهنمون ساز­ند و بسیاری از چالش­های ترجمه را حل و فصل نمایند. زبور آل محمد (ص) یا صحیفه سجادیه که شامل نیایش­های گران‌بهای امام سجاد (ع) است، سرشار از واژگان متقابل با یکدیگر است. در این پژوهش که با روش توصیفی تحلیلی و با رویکرد معناشناسی در ترجمه­های آیتی، فیض الاسلام، انصاریان و رحمت کاشانی از بیست نیایش اول صحیفه سجادیه بر اساس انواع تقابل­های معنایی که شامل تقابل مدرج، تقابل مکمل، تقابل دوسویه، تقابل جهتی و تقابل واژگان است، مورد نقد و بررسی قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد، ترجمه انصاریان و آیتی نسبت به دیگر ترجمه­ها، بیشتر به تقابل­های معنایی در متن مبدأ توجه کرده­اند و فیض الاسلام و رحمت کاشانی با توجه به جمله­های مقارن با یکدیگر، از معنای دقیق دور شده­اند. در بین تقابل­های معنایی، تقابل مکمل بیشترین بسامد و تقابل دوسویه کمترین بسامد را در نیایش­های امام زین‌العابدین (ع) داشته است.

کلیدواژه‌ها


Critique and examination of the translations of Sahifa Sajjadiya based on semantic confrontations

Case study: ayate, feyz alaslam, ansarean, rahmata kashane.

 Salah Al-ddin Abdi *[1], Abozar Golzarkhojaste[2]

Abstract

Contrast meaning are among the most important elements of semantics. This contrasts with a variety of their own translators can lead to the exact meaning of the words text are translated and many challenges to resolve. Sajadieh scripture which contains valuable Nyaysh‌Hay Imam Sajjad (AS) is full of cross words with each other. In this study ayate, feyz alaslam, ansarean, rahmata kashane twenty first invocation of scripture sahefeya Sajadieh by a variety of means, including, contrast dial, contrasting complementary, mutual confrontation, confrontation and conflict between words direction is criticized and been investigated. The results show that, compared to other translations Palmer and Palmer Translations more Contrast meaning source of meaning in attention and cognitive limitations Contrast meaning largely semantic interpreter to achieve an accurate translation right, gives help.

 

 

Keywords: semantic opposition, Translations sahefeya Sajadieh ayate, feyz alaslam, ansarean, rahmata kashane

 

[1]- lecturer Professor, Arabic Language and Literature University of Bu-Ali- Sina ,Faculty of Humanities, Department of Arabic Language and Literature,Hamedan. s.abdi57@gmail.com

[2] - graduate of Arabic Language and Literature University of Bu-Ali- Sina ,Faculty of Humanities, Department of Arabic Language and Literature,Hamedan. golzar.aboozar@gmail.com

 

  • فهرست منابع؛

    • آیتی، عبدالمحمد (1372)، صحیفه سجادیه، چاپ اول، تهران: انتشارات سروش.
    • ابن فارس، بن زکریا (1979)، معجم مقاییس اللغه، محقق: عبدالسلام هارون، بیروت: دار الفکر.
    • ابن منظور، محمد بن مکرم (1991)، لسان العرب، الطبعه الثانیه، قم: ادب الحوزه.
    • انصاریان، حسین (1391)، صحیفه سجادیه، تهران: نشر نی.
    • بستانی، فواد افرام (1376)، فرهنگ ابجدی، تهران: نشراسلامی.
    • پالمر، فرانک (1366)، نگاهی تازه به معنی‌شناسی، ترجمه کوروش صفوی، تهران: نشر مرکز.
    • خجسته، فرزانه (1390)، تقابل معنایی در قرآن کریم، پایان‌نامه کارشناسی­ارشد زبان‌شناسی و زبان­خارجی، دانشگاه پیام­نور.
    • راغب اصفهانی، حسین بن محمد (1996)، مفردات الفاظ القرآن، تحقیق: صفوان داوودی، دمشق: دار القلم.
    • رحمت کاشانی، حامد (1390)، صحیفه سجادیه، چاپ اول، تهران: انتشارات پیام عدالت.
    • رمضانی گل‌افشانی، نیلوفر (1389)، بررسی درک و بیان روابط معنایی کودکان با سن تقویمی 6 تا 11 سال، پایان‌نامه کارشناسی­ارشد زبان‌شناسی همگانی، تهران: دانشگاه تربیت مدرس.
    • روبینز، آر. اچ (1381)، تاریخ مختصر زبان‌شناسی، ترجمه علی‌محمد حق‌شناس، چاپ چهارم، تهران: کتاب ماد..
    • سورن، پیتر آ. ام (1388)، مکاتب زبان‌شناسی نوین در غرب، ترجمه علی‌محمد حق‌شناس، تهران: سمت.
    • صفوی، کورورش (1383)، در آمدی بر معنا‌شناسی، تهران: سازمان تبلیغات اسلامی.
    • صناعتی، مرضیه (1377)، «تقابل معنایی و جزء واژگانی در ترجمه»، سومین­کنفرانس بررسی مسائل ترجمه،دانشگاه تبریز.
    • فیروزآبادی، مجد الدین (1995)، القاموس المحیط، تحقیق: محمد نعیم عرق‌سوسی، دمشق: مؤسسه الرساله.
    • فیض الاسلام، سیدعلی‌نقی (1386)، ترجمه و شرح صحیفه سجادیه، چاپ نهم، قم: انتشارات فقیه.
    • قلی‌فامیان، علی‌رضا (1390)، کارکرد کلامیِ تقابل واژگانی در زبان فارسی، مجله زبان و زبان‌شناسی، سال دوم، شماره 1، صص 74- 55.
    • لسانی فشارکی، محمدعلی (1386)، کاربرد روش‌های معنی‌شناسی در قرآن کریم، مجله صحیفه مبین، شماره39. صص52-36.
    • مصطفی، ابراهیم. الزیات، حسن. حامد، احمد عبد القادر (1387)، المعجم الوسیط، قم: مؤسسه فرهنگی تبیان.
    • Cruse, D. Alan., Lexical semantics, Cambridge: Cambridge University, (1986).
    • Crystal, David., A Dictionary of Linguistics & Phonetics, Oxford: Blackwell Publishing, (2003).
    • Hurford,James R, Brendan Heasley & Michael B. Smith., Semantics: A Coursebook, Cambridge: Cambridge University Press, (2007).
    • Löbner, Sebastian, Understanding Semantics, London: Hodder Education, (2002).
    • Saeed, John, Semantics, Oxford: Blackwell Publishing, (2004).