پژوهشی در کتاب سلوة الحزین و تحفه العلیل

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسنده

استادیار دانشگاه کوثر بجنورد

چکیده

سلوة الحزین و تحفة العلیل عنوان کتابی از قطب‌الدین راوَنْدی(د.573) از علمای امامیه در سده ششم هجری است . در این اثر به‌صورت تخصصی و گسترده به موضوع دعا و برخی اَشکال و عناصر آن از جمله توسل، نمازها، تسبیحات، حرزها و تعویذ ها و ... پرداخته است. در این مقاله که به روش توصیفی - تحلیلی نگاشته شده است به بررسی شیوه تدوین اثر و نگرش مؤلف کتاب به مقوله دعا و ذکر و سایر عناصر مرتبط با آن پرداخته‌شده است. از مطالعه سلوة الحزین دانسته گردید قطب راوندی نگاه موسّع در مفهوم و کارکرد دعا داشته است. گزینش احادیث ادعیه و مرتبط با آن در سلوة الحزین توسط مؤلف نشان می‌دهد در این مجموعه احادیثی درباره آداب و شرایط و موانع اجابت دعا به‌عنوان بخش مقدماتی کتاب آمده است. مؤلف در این بخش تفکیکی میان روایات ذکر و دعا قائل نشده است و هر دودسته روایات را در کنار یکدیگر نقل کرده است. به نظر می‌رسد باتوجه‌به تفصیل باب دوم کتاب، هدف اصلی تدوین آن، ارائه ادعیه بیماری و سلامتی و موضوعات مرتبط است. در این باب به‌عنوان مقدمه احادیثی در موضوع بهداشت و سلامت فردی مطرح شده است. برخی بیماران با ادعیه و طبابت بهبودیافته و شکر بر سلامتی بازیافته دارند و ادعیه خاص خود اما برخی بیماری‌ها مؤمن را در حالت احتضار و مشرف به مرگ می‌کند. راوندی برای هر دو گروه آداب و ادعیه مرتبط در فرهنگ روایی مسلمانان به‌ویژه شیعیان را از منابع مهم حدیثی استخراج و در این مجموعه یکجا نقل کرده است.

کلیدواژه‌ها