هریک از بندگان خدا از عبادت و راز و نیاز با حضرت باریتعالی هدفی دارند و چنین نیست که انگیزۀ همۀ آنها یکسان باشد. با توجه به مراتب معرفت و شعور انسانها انگیزۀ آنها از عبادت متفاوت است. گروهی خدا را به خاطر ترس از عذاب و عقوبت پرستش میکنند، این گروه کسانی هستند که غلبۀ قوۀ غضبیه در آنها بیشتر از سایر قواست. گروهی دیگر خدا را به خاطر دستیابی به نعمتهای بهشت عبادت میکنند، غلبۀ قوۀ شهویه در این گروه بیشتر از سایر قواست، اما گروهی که از قیدوبند قوای غضبیه و شهویه آزاد شدهاند، خدا را به خاطر شکرگزاری و عشق عبادت میکنند. این عبادت، کاملترین نوع عبادت است و عبادت آزادگان نامیده میشود، از لحاظ رتبه و درجه، افضل از همۀ عبادات است. البته چنین نیست که عبادتهای دستۀ اول و دوم صحیح نباشند، بلکه چون در برابر خدای متعال صورت میگیرد و بر اساس دستور خداست صحیحاند؛ هرچند ناقص هستند. بر عبادت و راز و نیاز عاشقانه آثار و نتایجی مترتب است که از آن جمله میتوان به معرفت و یقین عابد نسبت به معبود، احساس فقر عابد در برابر معبود، لذتبخش بودن درد و رنج عبادت برای عاشق، مأیوس نشدن عابد از عبادت و راز و نیاز علیرغم عدم استجابت دعا اشاره کرد.
دکامی, محمدجواد. (1401). عبادت و راز و نیاز عاشقانه در تعالیم اسلامی. دوفصلنامه (علمی-پژوهشی) دعاپژوهی, 2(2), 101-111. doi: 10.22084/dua.2022.4984
MLA
محمدجواد دکامی. "عبادت و راز و نیاز عاشقانه در تعالیم اسلامی". دوفصلنامه (علمی-پژوهشی) دعاپژوهی, 2, 2, 1401, 101-111. doi: 10.22084/dua.2022.4984
HARVARD
دکامی, محمدجواد. (1401). 'عبادت و راز و نیاز عاشقانه در تعالیم اسلامی', دوفصلنامه (علمی-پژوهشی) دعاپژوهی, 2(2), pp. 101-111. doi: 10.22084/dua.2022.4984
VANCOUVER
دکامی, محمدجواد. عبادت و راز و نیاز عاشقانه در تعالیم اسلامی. دوفصلنامه (علمی-پژوهشی) دعاپژوهی, 1401; 2(2): 101-111. doi: 10.22084/dua.2022.4984