اجابت دعا در اندیشه ی ابن سینا

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه الهیات (فلسفه) دانشگاه گنبد کاووس

چکیده

ابن­ سینا از بزرگ‌ترین حکمای مسلمان در عین توجه تام به عقل و برهان، به شریعت مقدس نیز التفات ویژه ­ای دارد. او گذشته از مسائل اعتقادی، به تبیین حقیقت بسیاری از فروعات، اعمال و مناسک دینی هم پرداخته است. یکی از این مناسک و آداب دینی، دعا است و از جمله بحث­ های فلسفی در حوزه دعاپژوهی، مسئلة استجابت دعا است. این‎که حق‌تعالی و مبادی عالیه که مجرد تام هستند، چگونه با دعای انسان مضطر به خواستة او لبیک می­ گویند، به طوری که با عدم انفعال آنها سازگار باشد از جملة این مسائل است. از ابن ­سینا در مسئلة اجابت، سه نظر باقی مانده است که به ظاهر متعارض و ناسازگارند، اما با دقت در آنها می­توان آنها را سه جزء از یک نظریة جامع دانست. در این مقاله، با محوریت آرای شیخ‌الرئیس به تبیین مسئلة اجابت، حقیقت دعا، سازگاری اجابت با عدم انفعال مبادی عالیه و نیز سازگاری دعا با قضا و قدر الهی پرداخته می­شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات